Próbowacka Jodła Beskidzkiego

Ważnym elementem zachowania dziedzictwa kulturowego są Koła Gospodyń Wiejskich. Na terenie gminy Jeleśnia działa ich aż 9, są stowarzyszone w Stowarzyszeniu Kół Gospodyń Wiejskich Gminy Jeleśnia. Kuchnia, podobnie jak inne dziedziny twórczości ludu, wypływają z wielopokoleniowych doświadczeń, a sztuka kulinarna jest tak samo ważna jak rzemiosło, obrzędowość, taniec czy śpiew. Przeglądy Potraw Regionalnych organizowane co roku, szczególnie w sezonie turystycznym stanowią ważny element promujący regiony. Zwyczaje żywieniowe są nierozerwalnie związane z całokształtem kultury obecnej w danej społeczności.

Starostwo Powiatowe Żywcu od kilkunastu lat jest organizatorem Powiatowego Przeglądu Potraw Regionalnych  ”Próbowacka jodła beskidzkiego”, obecnie organizowanego w ramach Dni Powiatu Żywieckiego w sierpniu lub wrześniu. Celem imprezy jest propagowanie dań regionalnych typowych dla Żywiecczyzny oraz możliwość ich zastosowania we współczesnej kuchni. W przeglądzie startuje kilkanaście drużyn reprezentujących Koła Gospodyń Wiejskich z terenu Powiatu Żywieckiego.

Gminę Jeleśnia reprezentuje jedno z 9 Kół Gospodyń Wiejskich działających na terenie gminy, aby każdemu z nich dać możliwość zaprezentowania swoich umiejętności kulinarnych.

W roku 2008 Gminę Jeleśnia reprezentowało młode Koło Gospodyń Wiejskich z Sopotni Wielkiej. Młode gospodynie przygotowały  stół pełen tradycyjnych, regionalnych potraw, który następnie cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem uczestników imprezy. Uczestnicy mieli możliwość degustować wspaniałą zupę z borowików z ziemniakami, kluski na parze z borówkami, potrawy z dziczyzny– pasztet, kiełbasę, galaretkę z dziczyzny i wieprzowiny, smalec z dzika, smalec wieprzowy, necówkę. Były tam wyśmienite ciasta i oscypki. Ale największym powodzeniem cieszyła się domowa apteka, w której znalazły się miodówka, orzechówka, porterówka, malinówka, nalewka z aronii i wiele innych specyfików. Do konkursu potraw gospodynie wytypowały zupę z borowików z ziemniakami, pasztet z dzika, kluski na parze i porterówkę. Uznanie jurorów w postaci przyznania III miejsca w kategorii pozostałe potrawy znalazły kluski na parze z borówkami- typowe danie sopotniańskie, bo Sopotnia Wielka słynie z ogromnych lasów pełnych borówek. Zbieranie borówek w Sopotni Wielkiej to jedno z główniejszych zajęć mieszkańców tej miejscowości, jak również jej ogromna atrakcja turystyczna w sezonie letnim.

W roku 2009 Gminę Jeleśnia reprezentowało Koło Gospodyń Wiejskich z Krzyżówek, które przygotowało stół pełen tradycyjnych potraw. Uczestnicy mieli możliwość degustować wspaniałą zupę wodzionkę, wyroby swojskie ze świniobicia -pasztet, kiełbasę, boczek wędzony, rybę - czyli polędwicę wieprzową z mięsem mielonym, smalec domowy. Były tam wyśmienite ciasta – serniki, że aż palce lizać. Nie zabrakło też oscypka wykonanego przez bacę z Krzyżówek Józefa Kamińskiego. Jak zwykle największym powodzeniem cieszyła się domowa apteka, w której znalazły się miodówka, orzechówka, malinówka, nalewka z aronii i wiele innych specyfików. Do konkursu potraw gospodynie wytypowały wodzionkę, oscypek, rybę - czyli polędwicę wieprzową z mięsem mielonym oraz nalewkę z czarnych porzeczek. Uznanie jurorów w postaci przyznania II miejsca w kategorii pozostałe potrawy znalazł oscypek –ser górski wędzony.

 W roku 2015 Gminę Jeleśnia reprezentowało Koło Gospodyń Wiejskich z Korbielowa. Gospodynie z Korbielowa- Maria Łącz, Zofia Sordyl, Justyna Czul, Maria Wąs przygotowały mnóstwo tradycyjnych potraw, m.in.: zupy- żurek chrzanowy z kiełbasą, zupa kwackowa, potrawy mięsne- pieczeń jagnięca z sosem chrzanowym, zasmażana kapusta z fazolem i grzybami oraz wieprzowymi pulpecikami, ciasta- placki kruche i drożdżowe z makiem, śliwkami, jaferami, jabłkami i posypką, pozostałe potrawy- chleb ze smalcem i ogórki kiszone, paszteciki z kapustą i grzybami, drygonty ze skwarkami, talarki opiekane z ziemniaka i kwacka  z masłem, obrzynki z makaronu opiekane na blasze, napoje- herbata ziołowa z dziurawca, mięty, melisy i pokrzywy oraz wino z ostrężyn, serwatka z miodem, bawarka z lipy. W konkursie potraw regionalnych gospodynie z Korbielowa zajęły II miejsce za tradycyjną zupę kwackową.

W roku 2016 Gminę Jeleśnia reprezentowało Koło Gospodyń Wiejskich Przyborów I. Gospodynie z Przyborowa- Eugenia Godzińska, Helena Widz, Władysława Widz, Anna Ciupka, Marianna Kaczkowska przygotowały mnóstwo tradycyjnych potraw, m.in.: zupę grzybową, potrawy mięsne- zasmażana kapusta z fazolem i grzybami oraz wieprzowymi pulpecikami, gołąbki z pęcakiem, mięsem i grzybami w sosie własnym, kluski ziemniaczane z mięsem i sosem grzybowym; ciasta- placki kruche i drożdżowe z makiem, śliwkami, jaferami, jabłkami i posypką, miodownik, piernik na miodzie, sernik pani Jasi, domowe ciasteczka kruche; pozostałe potrawy- chleb ze smalcem i ogórki kiszone, drygonty ze skwarkami, pierogi z mięsem, pierogi z kapustą i grzybami, pierogi ruskie, łazanki z kapustą i boczkiem; napoje- herbata ziołowa z dziurawca, mięty, melisy i pokrzywy oraz wino z ostrężyn, nalewka z lawendy i nalewka wiśniowa.
Stoisko gminy Jeleśnia z potrawami regionalnymi było cały czas oblegane przez uczestników imprezy. Każdy chciał spróbować dań przez nasze aktywne gospodynie z gminy Jeleśnia. Natomiast w konkursie potraw regionalnych gospodynie z Przyborowa zajęły I miejsce za tradycyjne ciasto miodownik.