Franciszek Mrowiec dudziarz
Mrowiec Franciszek
Urodził się 24 listopada 1919 r. w Krzyżówkach, w rodzinie chłopskiej Jana i Marianny z domu Samura. Rodzice jego prowadzili niewielkie gospodarstwo rolne.
W okresie międzywojennym ukończył czteroklasową szkołę powszechną i do 1950 r. pracował z rodzicami na gospodarstwie.
W 1950 r. wziął ślub z Anną Pastor i odtąd razem prowadzili gospodarstwo rolne. Gospodarstwo pozwalało, tylko na bardzo skromne utrzymanie rodziny, toteż w 1973 r. podjął pracę w Bielsku-Białej. W 1981 r., po przebytej chorobie, przeszedł na rentę inwalidzką, z której utrzymywał żonę i siebie.
Był jednym z nielicznych znakomitych instrumentalistów – dudziarzy, którzy na różnego rodzaju imprezach i przeglądach rozsławiali Żywiecczyznę.
Żywieckie dudy – własność jego ojca – wziął po raz pierwszy do ręki, w tajemnicy przed ojcem, gdy miał 13 lat, a jako piętnastolatek grał po raz pierwszy na prawdziwym góralskim weselu. Wesel, na których grywał nie był w stanie zliczyć. Nie pamiętał także wszystkich konkursów, przeglądów i imprez folklorystycznych, w których brał udział.
Pamiętał natomiast wszystkie zespoły regionalne, którym przygrywał w czasie występów. Swoje pierwsze kroki stawiał w zespole regionalnym ‘’Pilsko” w Korbielowie, który w latach 30-tych XX w. prowadził wójt z Korbielowa – Józef Dendys – szeroko i powszechnie znany pod przezwiskiem ‘’Pasierb”. Zespół ten rozpadł się w czasie okupacji i dopiero w latach 50-tych ubiegłego wieku wskrzesiła go Weronika Łańska. Z zespołem tym objeździli całą Polskę. Występowali na dożynkach centralnych w Warszawie, dali koncert, w porcie Gdyni, na Polskim transatlantyku ‘’Batory”, którego przemierzał z dumą, niczym bosman.
Był członkiem kapel przygrywających żywieckim zespołom ‘’Pilsko”, ‘’Gronie” przy Fabryce Papieru ‘’Solali”, ‘’Ziemia Żywiecka”. Ale najczęściej i najchętniej, przeważnie ‘’za Bóg zapłać” przygrywał zespołom z Korbielowa: ‘’Pilsku”, ‘’Turniom”, ‘’Dziewięciornikowi”, czy najmłodszym ‘’Hajdukom”.
Sławę Franciszka Mrowca, jako niezrównanego dudziarza ugruntowały liczna nagrania w Polskim Radio, występy w telewizji, a także wysokie lokaty jakie zajmował na ogólnopolskich konkursach i przeglądach instrumentów ludowych. Szczególnie mile wspominał czterokrotny dział w Ogólnopolskim Festiwalu w Kazimierzu na Wisłą i uzyskane tam wysokie lokaty.
Tryskał humorem i życzliwością do ludzi, a kiedy było mu ciężko, brał dudy i grał, aby rozweselać świat i siebie. A rozweselać – jak powiadał – trzeba, bo ostatnimi czasy bardzo wiele chmur zaciągnęło się nad naszym życiem. Do ludzi zwracał się: „Ty moje ciostecko”, stąd jego przezwisko „Ciostecko”. Zmarł w roku 2006.
Opracowano na podstawie pracy zbiorowej pod redakcją Antoniego Urbańca i Hieronima Woźniaka „Życiorysy na Żywiecczyźnie pisane”
O Franciszku Mrowcu można też przeczytać i obejrzeć:
https://www.muzykaodnaleziona.pl/mrowiec-franciszek/
https://skarbnicabeskidzka.wordpress.com/2021/03/20/franciszek-mrowiec/
Franciszek Mrowiec dudziarz
